Almanya - Türkiye Boşanma  Avukatı: Uluslararası Boşanma Avukatı 

Uluslararası evliliklerde boşanma süreci, özellikle Almanya ve Türkiye gibi farklı hukuk sistemlerine sahip ülkeler söz konusu olduğunda karmaşıklaşır. Türk kökenli bireylerin, Alman vatandaşlarıyla evli olanların veya çiftlerden birinin Türkiye'de diğerinin Almanya'da yaşadığı durumlarda, boşanmanın nerede ve hangi koşullarda gerçekleşeceği önemli hukuki sorular doğurur. Bu süreçte yetkili mahkemenin belirlenmesi, uygulanacak hukuk kuralları ve çocukla ilgili düzenlemeler titizlikle ele alınması gereken konulardır.

Öte yandan boşanma davaları aynı zamanda maddi ve manevi tazminat, velayet, nafaka, ziynet alacağı, mal rejimi gibi birçok hukuki ihitlafın dahil olduğu bir süreç olması nedeniyle bir de buna uluslararası uyuşmazlık yönü eklenmesiyle bir hayli kompleks bir süreç haline gelmektedir.

Yetki Sorunu: Davayı Hangi Ülkede Açmalı?

Boşanma davasının Türkiye'de mi yoksa Almanya'da mı açılacağı sorusu, uluslararası aile hukukunun en kritik meselelerinden biridir. Genel kural olarak, davayı hangi ülkenin mahkemelerinin görebileceği, eşlerin ikametgâhlarına, vatandaşlık durumlarına ve davanın açıldığı anda bulundukları yere göre değişir. Örneğin, her iki eş de Almanya'da yaşıyorsa, Alman mahkemelerinin yetkili olması beklenir. Ancak Türk vatandaşlarının, özellikle de Türkiye'deki aile bağları güçlü olanların, Türk mahkemelerinde dava açma hakları da bulunur. Bu nednele boşanma davası açmadan önce sürecin nerede başlatılmasının belirlenmesi hukuki strateji açısından önem arz etmektedir. Ayrıca, Almanya'da verilen bir boşanma kararının Türkiye'de tanınması için ek hukuki işlemler gerekebilir.

Uygulanacak Hukuk: Temel Farklar

Türk ve Alman boşanma hukuku arasında dikkat çekici farklılıklar mevcuttur. Almanya'da boşanma genellikle "evliliğin fiilen sona ermesi" ilkesine dayanır ve belirli bir ayrı yaşama süresi sonunda çekişmesiz boşanma mümkün olabilir. Türk hukukunda ise kusur ilkesi daha belirgindir; boşanma sebepleri Medeni Kanun'da sınırlı sayıda sayılmıştır. Nafaka konusunda da iki ülke arasında yaklaşım farkları bulunur. Alman mahkemeleri nafaka miktarını genellikle tarafların gelir düzeyine ve standart yaşam koşullarına göre belirlerken, Türk mahkemeleri somut olayın özelliklerini daha kapsamlı değerlendirir.

Çocukla İlgili Düzenlemeler

Velayet ve çocuk nafakası gibi konular, uluslararası boşanmaların en hassas boyutunu oluşturur. Çocuğun ikametgâhının belirlenmesi, velayet hakkının kullanılması ve ebeveynler arasındaki görüş düzeni gibi konular, Türkiye ve Almanya arasında farklı şekillerde ele alınabilir.

Özellikle çocuğun bir ülkeden diğerine izinsiz götürülmesi ("çocuk kaçırma") durumunda, 1980 tarihli Lahey Sözleşmesi'nin getirdiği prosedürler devreye girer. Bu gibi durumlar için uluslararası çocuk kaçırmaya ilişkin prosedürlerin hatasız şekilde uygulanması önemlidir. Bu gibi durumlarda, çocuğun bulunduğu ülkedeki merkezi makamlara başvurularak iade prosedürü başlatılabilir.

Bu konuda yazdığımız "Uluslararası Çocuk Kaçırma Avukatı: Haklarınız ve İade Süreci" yazıya inceleyebilirsiniz.

Örnek mahkeme kararlarının da yer aldığı "ÇOCUĞUN EBEVEYNİ (ANNE VEYA BABASI) TARAFINDAN YURTDIŞINA KAÇIRILMASI VE MUTAT MESKENE İADESİ DAVASI"  başlıklı yazımıza ulaşabilirsiniz. 

Kararların Tanınması ve Tenfizi

Almanya'da alınan bir boşanma kararının Türkiye'de hüküm doğurabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açılması gerekir. Aynı şekilde, Türkiye'de verilen bir boşanma kararının Almanya'da geçerli olabilmesi için Alman mahkemelerince tanınması şarttır. Bu süreç, her iki ülkenin iç hukuk kuralları ve uluslararası anlaşmalar çerçevesinde yürütülür. Özellikle nüfus kayıtlarının güncellenmesi ve yeniden evlenme gibi konularda, kararların tenfizi hayati önem taşır.

Mülkiyetin Paylaşımı

Edinilmiş malların paylaşımı, uluslararası boşanmaların bir diğer kritik ayağıdır. Türk hukukundaki "edinilmiş mallara katılma rejimi" ile Alman hukukundaki "Zugewinngemeinschaft" (edinim ortaklığı) arasında kapsam ve uygulama bakımından farklılıklar mevcuttur. Özellikle taşınmaz malların bulunduğu ülkeye göre paylaşım kuralları değişebilir. Bu nedenle, her iki ülkedeki malvarlığı değerlerinin titizlikle tespiti önem arz eder.

Kaynaklar ve Hukuki Referanslar

  • 5718 Sayılı MÖHUK

  • Lahey Çocuk Kaçırma Sözleşmesi (1980)

  • Alman Medeni Kanunu (BGB)

  • Yargıtay Kararları (Özel daire)

Bu rehber, Türk-Alman hukuku arasındaki boşanma süreçlerine ilişkin genel bilgiler içerir. Somut durumunuz için yetkili makamlara danışınız.
📌 Not: Uluslararası aile hukuku uzmanları, sınır ötesi davalarda süreç yönetimi için kritik rol oynar.