‹ Geri

EŞYA VE YOLCU TAŞIMACILIĞI YETKİ BELGESİNİN İPTALİ  SEBEPLERİ VE İŞLEME KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASI

Eşya ve yolcu taşımacılığı türlerine buradan ulaşabilirsiniz.

EMSAL KARARLAR

Danıştay 8. Daire 05.12.2024 T. 2024/5360 E. 2024/6233 K.

ÖZET: DAVALI İDARENİN HATALI İŞLEMİNİN SONUCUNDAN KAMU HİZMETİNDEN FAYDALANANLARIN ZARAR GÖRMEMESİ GEREKTİĞİ

Dava; eşya taşımacılığı işi yapan davacı tarafından, K1 yetki belgesinin iptaline ilişkin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı V. Bölge Müdürlüğü'nün ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; davacının 16.05.2016 tarihi itibariyle yönetmelikte belirtilen şartları taşıyıp taşımadığının araştırılması ve ona göre işlem tesis edilmesi gerekirken yapılmadığı görülmekle tesis olunan dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi ve Danıştay Aşaması: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararıyla; davacının Yönetmeliğin emredici hükmü uyarınca babasının ölüm tarihinden başlamak üzere iki yıl içinde en geç 06.05.2016 tarihine kadar Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nin 13. maddesinde belirtilen asgari kapasite şartını yerine getirmediği anlaşıldığından istinaf isteminin kabulüne davanın reddine karar verilmiştir.

Bu kararın temyiz incelemesi sonucu Danıştay 8. Dairesi'nin 12/03/2024 tarih ve E:2019/2726 K:2024/1362 sayılı kararı ile davalı idarenin hatalı işleminin sonucundan kamu hizmetinden faydalananların zarar görmemesi gerektiği, idarenin hatasının davacıya yükletilemeyeceği gerekçesiyle temyiz isteminin kabulüne ... Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Danıştay 8. Daire 27.11.2024 T. 2021/1637 E. 2024/5933 K.:

ÖZET: K2 BELGESİNİN BELGESİNİN İPTALİ, ARACIN RESEN DÜŞÜRÜLME İŞLEMİ, BU İŞLEM ÜZERİNE YETKİ BELGESİ SAHİBİNCE YAPILMASI GEREKENLER, YAPILMADIĞI TAKDİRDE KARŞILAŞILACAK SONUCUN 7201 SAYILI TEBLİGAT KANUNU HÜKÜMLERİNE UYGUN OLARAK BİLDİRİMİ YAPILMADIĞINDAN İŞLEMİN İPTALİ GEREKİR.

Dava konusu istem: Davacıya ait K2 yetki belgesinde kayıtlı ... plakalı aracın 29/06/2016 tarihinde geçerli araç muayene şartı yerine getirilmediğinden re'sen düşürüldüğünden ve Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin 14/21. maddesinde öngörülen 630 takvim günü süre içerisinde asgari bir birim araç kapasitesini sağlayamadığından bahisle davacıya ait K2 yetki belgesinin iptal edilmesine ilişkin davalı idarenin … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlıkta, davacıya ait K2 yetki belgesi eki olan ... plakalı kamyonet cinsi taşıtın, geçerli araç muayenesi olmaması nedeniyle 29.06.2016 tarihinde Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 24/3-b maddesi uyarınca yetki belgesinden re'sen düşürüldüğü, davacı tarafından, 17.01.2018 tarihinde araç muayenesinin yaptırıldığı, yani bir birim araç sağlama asgari kapasite şartını kaybettiğinden bahisle yetki belgesinin iptal edildiği tarih itibariyle davacının araç muayenesini yaptırmış olduğu, araç muayenesi yapıldıktan sonra davacının bir birim araç sağlama şartını yeniden sağlamış olduğu, dolayısıyla mevzuatta öngörülen araç sağlama şartının 630 günden fazla sürmediği anlaşıldığından, davacının K2 yetki belgesinin iptaline ilişkin olarak tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, davacıya ait K2 yetki belgesinde kayıtlı aracın 29/06/2016 tarihinde geçerli araç muayene şartının sağlanamaması nedeniyle davalı idare tarafından idarenin otomasyon sisteminden re'sen düşürüldüğü, bu işlemin 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine uygun olarak davacıya bildirilmediği; Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin 14/21. maddesinde öngörülen 630 günlük süre içerisinde 17/01/2018 tarihinde geçerli araç muayene şartını yerine getiren davacının aracının idarece süresinde yetki belgesine eklenmemesinden kaynaklı olarak, davacının yetki belgesi için gerekli olan asgari bir birimlik araç sağlama kapasite şartını kaybettiği belirtilerek K2 yetki belgesinin iptal edilmesi üzerine, işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı görülmüştür.

Her ne kadar İdare Mahkemesince, davacıya ait K2 yetki belgesi eki taşıtın, geçerli araç muayenesi olmaması nedeniyle 29.06.2016 tarihinde yetki belgesinden re'sen düşürüldüğü, bu tarihten itibaren 630 günlük süre içerisinde 17.01.2018 tarihinde aracın geçerli muayenesinin yaptırıldığı, böylece bir birim araç sağlama asgari kapasite şartını kaybettiğinden bahisle yetki belgesinin iptal edildiği tarih itibariyle davacının araç muayenesini yaptırmış olduğundan davacının bir birim araç sağlama şartını yeniden sağlamış olduğu, dolayısıyla mevzuatta öngörülen araç sağlama şartının 630 günden fazla sürmediği anlaşıldığından, davacının K2 yetki belgesinin iptaline ilişkin olarak tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmişse de; yukarıda belirtilen Karayolu Taşıma Yönetmeliği hükümleri gereği, davacıya ait aracın davalı idare tarafından sistemden re'sen düşürülmesi sonrasında yetki belgesi sahibi olan davacıya, aracın resen düşürülme işlemi, bu işlem üzerine yetki belgesi sahibince yapılması gerekenler, yapılmadığı takdirde karşılaşılacak sonucun 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine uygun olarak bildirimi yapılmadığından; ayrıca asgari kapasite sağlama şartı süresi içerisinde (630 takvim günü süre içerisinde) geçerli araç muayene eksikliği de tamamlandığından ve sonradan Yönetmelikte yapılan lehe düzenleme gereği, idarece, eksikliğin giderildiği tarihi takip eden günden itibaren anılan aracın, yetki belgesi ekine herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ücretsiz olarak yeniden eklenmesi gerekirken bu işlem yerine getirilmediğinden, tesis edilen K2 yetki belgesinin iptali işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Bu durumda, neticesi itibarıyla hukuka uygun olan temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanması gerektiğine karar verilmiştir.

 

Danıştay 8. Daire 12.11.2024 T. 2019/1637 E. 2024/5825 K.

ÖZET: OTO KURTARICI, LASTİK TEKERLEKLİ VİNÇ, PARA/ALTIN GİBİ DEĞERLİ KAĞIT/MADEN TAŞIYAN ZIRHLI VE BENZERİ ÖZEL AMAÇLI TAŞITLA/TAŞITLARLA K1 YETKİ BELGESİ ALMAK İSTEYENLERDEN TONAJ BAKIMINDAN ASGARİ KAPASİTE ŞARTI ARANMAYACAĞI

Özel amaçlı araç çekiciliği işi ile iştigal eden davacı şirket tarafından, K1 Yetki Belgesinin Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nin 78. maddesinin 5. fıkrasına istinaden iptaline ilişkin ... tarih ve ... sayılı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 1. Bölge Müdürlüğü kurul kararının iptali istemiyle dava açılmıştır.

... İdare Mahkemesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararıyla; dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile davalı idare savunmasından, davalı idarece ... tarih ve ... sayılı yazı ile davalı şirkete K1 yetki belgesindeki araçların kayıtlarda taşıt cinsi kısmının sadece Özel Amaçlı Taşıt olarak düzeltilmesi için 90 gün içinde müracaat etmesi halinde şirkete K1 (Ö) yani sadece özel amaçlı taşıtlar için düzenlenen yetki belgesi verileceği, belirtilen süre içinde müracaat edilmediği takdirde yetki belgesinin iptali cihetine gidileceğinin bildirildiği belirtilmekte ise de bahse konu bildirimin davacı şirkete tebliğ edildiğine dair herhangi bir belge sunulmadığı gibi sözkonusu ihtar mahiyetindeki yazının davacıya tebliğ edildiğine ilişkin bir bilgi'nin de bulunmadığı, bu durumda davalı idare tarafından uyarı yazısı niteliğindeki ... tarih ve ... sayılı yazının davacıya tebliğ edilmediği ve bu yüzden söz konusu eksiklikleri düzeltme imkanının tanınmadığı anlaşıldığından, 5 yıllık geçerlilik süresi boyunca 540 takvim gününden fazla K1 yetki belgesinin asgari kapasite şartını sağlamadığından bahisle davacıya ait ... numaralı K1 yetki belgesinin iptal edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümlerinde, K1 yetki belgesi için başvuran tüzel kişilerden, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtları için belirlenen asgari taşıma kapasitesini sağlamaları zorunlu tutulmuş; bununla birlikte, oto kurtarıcı, lastik tekerlekli vinç, para/altın gibi değerli kağıt/maden taşıyan zırhlı ve benzeri özel amaçlı taşıtla/taşıtlarla K1 yetki belgesi almak isteyenlerden tonaj bakımından asgari kapasite şartı aranmayacağı belirtilerek asgari kapasite şartından istisna tutulan taşıtlar sayılmıştır.

Uyuşmazlıkta, davacı şirkete ait araçların ruhsatında özel amaçlı (kurtarıcı), davalı idare tarafından düzenlenen 20.03.2012 tarihli taşıt belgesinde de özel amaçlı taşıt kamyon ifadelerinin yer aldığı görülmekte olup, davacı şirketin tonaj bakımından asgari kapasite şartından istisna tutulan oto kurtarıcı niteliğindeki taşıtlar ile eşya/yük taşıma faaliyetinde bulunduğu anlaşılmaktadır.

Bu durumda, asgari kapasite şartını sağlamadığından bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Öte yandan, yetki belgelerinin iptal sebepleri anılan yönetmeliğin 78. maddesinde tek tek sayılmış olup, sayılan iptal nedenleri olmaksızın davalı idarece ... tarih ve ... sayılı yazı ile davacı şirkete ait araçların kayıtlarda taşıt cinsi kısmının sadece Özel Amaçlı Taşıt olarak düzeltilmesi için 90 gün içinde müracaat etmediği takdirde yetki belgesinin iptali cihetine gidileceği yönündeki davacıya yapılan bildirime itibar edilmemiştir.

 

Danıştay 8. Daire 17.10.2024 T. 2019/2936 E. 2024/5378 K.

Dava konusu istem: Davacı tarafından, adına kayıtlı ... plakalı taşıtın geçerlilik tarihi 11.03.2012 olan K1 yetki belgesinin süresinin uzatılması talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istenilmiştir.

Uyuşmazlıkta, davacının 01.06.2012 tarihinde, belgesinin süresinin uzatılması talebiyle BİMER'e yapmış olduğu başvurusunun 03.06.2012 tarihinde davalı idareye intikal ettirildiği, davalı idarenin... tarih ve ... sayılı yazı ile süresi içinde başvurulmadığından bahisle talebinin reddedildiğinin bizzat muhatap davacıya 23.06.2012 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine 29.12.2015 tarihinde bakılan davanın açıldığı anlaşılmış olup, dava konusu işlemin bizzat davacıya tebliğ edildiği 23.06.2012 tarihinde itibaren en geç 60 gün içinde dava açılması gerekirken, bu süre aşılarak 29.12.2015 tarihinde açılan davanın esasının süre aşımı nedeniyle incelenmesine olanak bulunmamaktadır.

Danıştay 8. Daire 02.10.2024 T. 2019/1653 E. 2024/4987 K.

Dosyanın incelenmesinden, davacı firma adına kayıtlı olan ... plakalı aracın... tarihind... isimli şahsa satıldığı ve...arihinde yapılan müracaat üzerine ...... tarihinde araç kaydının düşürüldüğü, bu işlem sonrasında davacı şirkete ait araç kapasitesinin 96,5 tona inerek K1 yetki belgesi için aranılan kapasite şartının altına düşüldüğü, bu nedenle davalı Bakanlık VIII. Bölge Müdürlüğü'nün...tarih ve ... sayılı ve... tarih ve ... sayılı yazıları ile davacı şirketin ... tarihine kadar özmal araç ilavesi yapması gerektiğinin bildirildiği, daha sonra... tarih ve ... sayılı kurul kararı ile Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 23. maddesinin 1. fıkrası ve 78. maddesinin 5. fıkrasına göre 540 günlük süre içerisinde asgari kapasiteyi sağlayamadığından bahisle şirketin K1 yetki belgesinin iptaline karar verildiği ve... tarih ve ... sayılı işlem ile bu durumun davacıya bildirilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

04.05.2016 tarih ve 29702 sayılı Resmî Gazete'de yapılan değişiklikle de 540 gün ibaresi 630 gün olarak değiştirilmiştir.

Bu durumda, davacının asgari kapasite şartını 15/03/2013 tarihi itibariyle kaybettiği, yetki belgesinin de 23/10/2014 tarihinde dava konusu işlemle iptal edildiği, iptal işleminin sonucu olarak yetki belgesinin geçerliliğin sona erdiği, idari işlemle iptal edilen bu belgede yazılı son geçerlilik tarihinin yapılacak hesaplamada dikkate alınamayacağı, davacının yetki belgesinin geçerlilik süresi içerisinde asgari taşıma kapasitesini kaybettiği ve yetki belgesinin iptal edildiği tarihler arasında geçen sürelerin toplamının 630 günü aşmadığı görüldüğünden, Yönetmeliğin işlem tarihinde geçerli olan 23. maddesi uyarınca belirlenen sürelerde asgari taşıma kapasitesini sağlayarak belgelerine işletmediğinden bahisle tesis edilen dava konusu işlemde söz konusu lehe düzenleme uyarınca hukuka uyarlık bulunmamıştır.

Danıştay 8. Daire 10.12.2024 T. 2021/96 E. 2024/6456 K.

ÖZET: D2 YETKİ BELGESİNİN TARİFESİZ OLARAK YAPILACAK TİCARİ AMAÇLA YOLCU TAŞIMACILIĞI YAPMA YETKİSİ VERDİĞİ

Davacıya ait ... plakalı aracın 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun Ek 2/3. maddesinin (a) bendi uyarınca 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin 09/09/2019 tarihli işlemin tesis edilmesi üzerine anılan işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

Dosyada yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, 09/09/2019 tarihinde denetim yapan polis memurlarınca düzenlenen tutanakta; aracın D2 yetki belgesinin olduğu ancak belediyeden alnınmış çalışma ruhsatının olmadığı, yolcuları Alsancak Gardan alarak Basmane Gar istikametine servis taşımacılığı yaptığı bilgisinin yer aldığı, ayrıca aynı tarihli matbu Araç Trafikten Men / Muhafaza Altına Alma Tutanağı'nın bulunduğu, aynı tarihli şoför adına düzenlenen Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı'nın bulunduğu, bu tutanakta şöförün imzasının bulunduğu görülmüştür.

Bu durumda, davacı şirketin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nca otobüsle yurtiçi tarifesiz ticari amaçla yolcu taşımacılığı yapmak üzere 06/11/2023 tarihine kadar geçerliliği bulunan D2 türü yetki belgesine sahip olduğu anlaşılmakta ise de; D2 yetki belgesinin tarifesiz olarak yapılacak ticari amaçla yolcu taşımacılığı yapma yetkisi verdiği, servis/minibüs taşıma izni niteliğinde olmadığı, olayda 09/09/2019 tarihinde düzenlenen tutanakta yolcuların belediye sınırları içerisinde taşındığı açık olduğundan belediyeden alınmış çalışma izni/ruhsatı bulunmayan davacı şirketin aracının Karayolları Trafik Kanunun Ek 2/3-a maddesi uyarınca 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Danıştay 8. Daire 10.12.2024 T. 2021/163 E. 2024/6457 K.

Davacıya ait araçla Manisa ili, Turgutlu ilçesinde faaliyet gösteren Kütaş Kekik Fabrikası ile İzmir ilinin çeşitli ilçeleri arasında yapılan taşımacılık faaliyetinin belediye sınırları dahilinde bir taşımacılık olmadığı, yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı olduğu, yurtiçi ticari yolcu taşımacılığına ilişkin kuralların Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nde düzenlendiği, anılan Yönetmeliğe aykırı davranılması halinde Karayolu Taşıma Kanunu'nun 26. maddesinde belirlenen yaptırımın uygulanması gerektiği, diğer bir ifade ile yurtiçi ticari yolcu taşımacılığının 2918 sayılı Kanun'un Ek. 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında bulunmadığından, davacı hakkında ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığından bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.

Danıştay 8. Daire 01.10.2024 T. 2019/8405 E. 2024/4933 K.

uyuşmazlığın çözümü için il içi taşımacılık kapsamında D4 yetki belgesinin yenilenmesi hususunda anılan yetkinin ilgili Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından mı yoksa Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı bünyesinde yer alan Bölge Müdürlükleri tarafından mı kullanılacağının tespit edilmesi gerekmektedir.

Bu durumda; D4 yetki belgelerine yönelik olarak yenileme başvurularının değerlendirilmesi ile gerekli işlemlerin yapılmasına ilişkin yetkinin yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına ait olduğu, halde, davacıya ait D4 Yetki belgesinin ... plakalı araç üzerinden yenilenmesi talebinin, il içi hattı olduğundan dolayı dosyanın Sakarya Büyükşehir Belediyesi UKOME'ye gönderilmesine, bu nedenle yenileme işlemi yapılmayıp evrakların iade edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Danıştay 8. Daire 04.07.2024 T. 2019/3026 E. 2024/4129 K.

Uyuşmazlıkta, davacının bizzat kendisinin 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu kapsamında herhangi bir yolcu taşımacılığı işletmeciliği faaliyetinde bulunmadığı, ortağı olduğu şirketin faaliyetinden bahisle menfaat ilişkisi kurularak işbu davanın açıldığı ve fakat söz konusu şirketin Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği uyarınca faaliyette bulunduğunu ispata yarayan, davacının iddiasını destekleyici nitelikteki belgelerin, aksi takdirde dosyada mevcut bilgi ve belgelere göre karar verileceği ihtarına rağmen sunulmadığı görüldüğünden davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmesi gerekmektedir.

Danıştay 8. Daire 31.05.2024 T. 2020/393 E. 2024/3458 K.

… İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlıkta, davacı şirket tarafından, Adana İli ile Mersin İli, Tarsus İlçesi arasında yapılan taşımacılık faaliyetinin belediye sınırları dahilinde bir taşımacılık olmadığı, yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı olduğunun görüldüğü, buna göre, yurtiçi ticari yolcu taşımacılığına ilişkin kuralların Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nde düzenlendiğinden, anılan Yönetmeliğe aykırı davranılması halinde Karayolu Taşıma Kanunu'nun 26. maddesinde belirlenen yaptırımın uygulanması gerektiğinden, diğer bir ifade ile yurtiçi ticari yolcu taşımacılığının 2918 sayılı Kanun'un Ek. 2/3 maddesi kapsamında bulunmadığından, davacı hakkında ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığından bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Danıştay 8. Daire 31.05.2024 T. 2020/6609 E. 2024/3460 K.

... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlıkta, davacı şirkete ait aracın Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı tarafından verilmiş B2 yetki belgesine (otobüsle yurt içi/uluslararası tarifesiz ticari yolcu taşımacılığı yapmak üzere) sahip olduğu, aracın bu yetki kapsamında verilmiş taşıt kartının bulunduğu, 08.08.2019 tarihinde yapılan denetim esnasında alınan beyanlar ve görüntülerden … plakalı davacı şirkete ait aracın içerisinde bulunan yolcuların … Denizcilik San. Tic. A.Ş.'ye ait fabrikada çalıştıkları ve anılan iş yerine götürüldüklerinin açık olduğu, buna göre, dava konusu taşımacılık faaliyetinin belediye sınırları dahilinde bir taşımacılık olmadığı, şirketin kendi personelini yurt içinde taşımak üzere yolcu taşımacılığı yaptığı, bu doğrultuda davacı şirkete ait aracın şehir içi ticarî yolcu taşımacılığı yaptığı yönündeki isnadın sübûta ermediğinin anlaşıldığı, bu durumda, yurt içi ticari yolcu taşımacılığına ilişkin kuralların Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nde düzenlendiğinden, anılan Yönetmeliğe aykırı davranılması halinde Karayolu Taşıma Kanunu'nun 26. maddesinde belirlenen yaptırımın uygulanması gerektiği, diğer bir ifade ile yurt içi ticari yolcu taşımacılığının, 2918 sayılı Kanun'un Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında bulunmaması nedeniyle, şehirler arası personel taşıdığı anlaşılan davacı şirkete ait aracın ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığından bahisle altmış gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

 

Danıştay 8. Daire 22.05.2024 T. 2019/1636 E. 2024/3078 K.

Her ne kadar İdare Mahkemesince, davacının D4 yetki belgesi için gerekli en az bir adet özmal taşıtını sattığı ve mükellefiyet kaydını sildirmek suretiyle yetki belgesi yeterlilik koşulunu kaybettiği ve süre içerisinde de anılan koşulu ikmal etmediğinin tespiti üzerine tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilmiş ise de; davacının 19/08/2014 tarihinde aracını satıp, vergi mükellefiyetini sona erdirmesinin akabinde 90 günlük süre içinde Turhal Kaymakamlığına yetki belgesinin devri talebinde bulunulduğu, Turhal Kaymakamlığı İlçe Trafik Komisyonun ... tarih ve ... sayılı kararı ile de yetki belgesinin oğlu adına devrine karar verildiği görüldüğünden, Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nin 78. maddesinin 9. fıkrası gereğince D4 Yetki belgesinin iptaline yönelik dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

 

Ankara Bölge İdare Mahkemesi ANKARA. 9. İDARİ DAVA DAİRESİ  28.09.2022 T. 2022/333 E. 2022/936 K.

Dosyanın incelenmesinden, davacının D2 yetki belgesi için 2020 yılında davalı idareye 165.000-TL ödediği, ancak Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 10.11.2020 tarih ve E:2020/3901 Sayılı kararıyla, bu ödeme miktarının dayanağı olan Yönetmelik maddesinin yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği, bu karar üzerine davalı idarece 11.05.2021 tarih ve 31481 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik değişikliğinin yapıldığı ve 2021 yılı için D2 yetki belgesi ücretinin 60.347-TL olarak belirlendiği, 2020 yılı için ise yeniden bir belirleme yapılmadığı, davacının tüm bu nedenlerle, 2020 yılı için yaptığı ödemenin fazla olduğunu belirterek iade istemiyle 10.06.2021 tarihinde davalı idareye başvurduğu, bu başvurunun 15.06.2021 tarih ve 37327 Sayılı işlem ile reddedilmesi üzerine bakılan davayı açtığı ve dava dilekçesinde, anılan işlemin iptali istemi yanında ayrıca bu dönem için ancak Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 73/6. maddesine göre yeniden değerleme oranında artış yapılabileceğini belirterek, buna göre hesaplanacak ücretin, ödemiş olduğu ücretten düşülmesi suretiyle 146.613,00-TL'nin yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesini istediği anlaşılmaktadır.

İstanbul Bölge İdare Mahkemesi İSTANBUL. 6. İDARİ DAVA DAİRESİ  16.06.2022 T. 2022/776 E. 2022/1086 K.

ÖZET: SERVİS TAŞIMACILIĞININ YALNIZCA D4 YYETKİ BELGESİ İLE YAPILABİLECEĞİNE DAİR.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirketin, 11/03/2025 tarihine kadar geçerliliği olan D2 yetki belgeli 41... plakalı araç ile Kocaeli-Sakarya arasında personel servis taşımacılığı yapıldığından bahisle Kocaeli Büyükşehir sınırlarında izleyeceği güzergah ve personeli aldığı yerler için güzergah izin belgesi verilmesi talebiyle 24.09.2021 tarihinde davalı idareye yapmış olduğu başvurunun otuz günlük yasal süre içerisinde cevap verilmeyerek zımnen reddedilmesi üzerine zımni ret işleminin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, B2 ve D2 yetki belgelerinin ticari tarifesiz taşımacılık faaliyeti yapılmasına imkan tanıyan belge olduğu, B2 yetki belgesinin D2 yetki belgesinden farkının uluslararası taşımacılığı da içine alması olduğu, D2 yetki belgesine sahip taşıtlar ile 31.12.2021 tarihinden sonra servis taşımacılığı yapılamayacağı, bu tarihten itibaren servis taşımacılığı faaliyetlerinin sadece servis taşımacılığı yapılması için düzenlenmiş D4 yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı taşıtlar ile yapılabileceği sonucuna varılmıştır.

Bu durumda, yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde servis taşımacılığı faaliyetlerinin sadece D4 yetki belgesi ile yapılabileceği düzenlenerek servis taşımacılığı faaliyeti yetki belgesi yönünden sınırlandırılmış olup, 01.01.2022 tarihi itibariyle personel/öğrenci servis taşımacılığının sadece servis taşımacılığı yapmak üzere düzenlenmiş D4 yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı araçlar ile yapılması mümkün olduğundan ve B2 veya D2 yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı taşıtların personel/ öğrenci servi taşımacılığında kullanılması imkanı olmadığından, davacı şirketin D2 yetki belgeli 41... plakalı araç için yapmış olduğu güzergah izin belgesi verilmesi talebinin zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamıştır.

 

İstanbul Bölge İdare Mahkemesi İSTANBUL. 8. İDARİ DAVA DAİRESİ  08.06.2022 T. 2022/974 E. 2022/1089 K.

Dava dosyasının incelenmesinden; trafik polislerince düzenlenen 16/11/2021 tarihli tutanakta Yenibağdat caddesi, Köşklüçeşme parkı önünde yapılan trafik denetim ve kontrollerinde dava konusu ... plakalı aracın durdurulduğu, araç sürücüsüne sorulduğunda araç içerisinde bulunan çocukların ve velilerinin Özel Y. D. Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinden alınarak Beylikbağı mahallesinde bulunan ikametlerine götürüldüğü, araç içerisinde sürücü ve personel dışında küçük yaşta rehabilitasyon merkezine getirilen 3 çocuk yolcu bulunduğu hususlarının tespit edildiği, tutanağın araç sürücüsü ve polis memurlarınca imzalandığı, anılan tutanağa istinaden Ek-2/3-a maddesi uyarınca aracın 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin işlem ile araç sürücüsüne para cezası verilmesine ilişkin işlemlerin tesis edilmesi üzerine istinaf incelemesine konu bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlıkta İdare Mahkemesince, 16/11/2021 tarihinde meydana gelen olayın, davacılardan S. Y. adına düzenlenen Özel Öğretim Kurumları İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı kapsamında faaliyet gösteren işyerinin asıl faaliyet konusu olan rehabilitasyon merkezinde eğitim alan üç çocuk ile bu çocukların velilerinin "ücretsiz" olarak yapılan nakil faaliyeti olarak kabul edilmesi gerektiği, söz konusu faaliyetin herhangi bir ücret karşılığı yapılmaması nedeniyle ticari amaçlı taşımacılık faaliyeti olarak değerlendirilemeyeceği, bu taşımacılık ile ayni ya da nakdi herhangi bir menfaat sağlanmadığı, yalnızca rehabilitasyon merkezinin esas faaliyet konusunun gerçekleştirilmesi amacıyla yapılan nakil faaliyeti olduğu gerekçesi ile dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiş ise de; yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinde açık olarak belirtildiği üzere okul öğrencilerini taşımaya yönelik olarak düzenlenen "Okul Servis Aracı Güzergah Kullanımı İzin Belgesi" temin edilmeksizin öğrenci servis taşımacılığının gerçekleştirilemeyeceği açık olup, öğrenci taşımacılığının yukarıda hükmüne yer verilen taşımalı eğitime dair yönetmelik maddesi kapsamında, taşımalı eğitim yapan araçların özel izin belgesinden bağışık tutulmadıkları, sadece Ulaştırma Bakanlığınca düzenlenmesi gereken karayolu taşımacılığı yetki belgesinden bağışık tutuldukları açıktır.

Bu durumda davacının "Okul Servis Aracı Güzergah Kullanımı İzin Belgesi" bulunmaksızın yapmış olduğu öğrenci servisi taşımacılığı nedeniyle tesis olunan dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık, dava konusu işlemlerin iptali yönündeki ilk derece mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

İstanbul Bölge İdare Mahkemesi İSTANBUL. 8. İDARİ DAVA DAİRESİ  25.05.2022 T. 2022/818 E. 2022/979 K.

ÖZET: YALNIZCA A1 YETKİ BELGESİ İLE İLGİLİ BELEDİYEDEN İZİN ALINMAKSIZIN BELEDİYE SINIRLARI İÇİNDE YOLCU TAŞIMACILIĞI YAPILMASI OLANAKLI DEĞİLDİR.

Dosyanın incelenmesinden, 24/03/2021 tarihinde, Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü Sivil Trafik Ekipler Amirliğine bağlı görevlilerce yapılan denetimler sırasında davacı şirkete ait ... plakalı aracın durdurulduğu, görevli ekiplerce düzenlenen tutanakta araç sürücüsünün ''34 CPU 433 plakalı aracın sürücüsüyüm. Aracımda bulunan yolcuyu Sultanahmet'ten aldım, İstanbul Havalimanı'na getirdim. Yolculuk ücreti olarak yolcu firmaya ödeme yapıyor.'' şeklinde beyanına yer verildiği anlaşılmakta olup, buna karşılık olarak herhangi bir güzergah veya turizm yolcu taşıma izni ibraz edilmemesi karşısında, bu haliyle dava konusu araçla izinsiz taşımacılık yapıldığı sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.

Öte yandan, her ne kadar İdare Mahkemesince davacı konusu araç için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğünce düzenlenmiş ''A1 yetki belgesinin'' bulunduğu, söz konusu belgenin ''yurt içi tarifesiz ticari yolcu taşımacılığı yapmak üzere'' düzenlendiği, belgenin 23/09/2025 tarihine kadar geçerliliğinin olduğu, bu yetki belgesi ile belirli şartlara uymak kaydıyla yolcu taşımacılığı yapılabildiği, nitekim somut olayda da alınan yetki belgesi kapsamında tarifesiz ticari yolcu taşımacılığı yapıldığı, bu haliyle çalışma ruhsatı/izni olmadan davacı şirkete ait araçla yolcu taşımacılığı yapıldığından söz edilemeyeceği belirtilmiş ise de, anılan Kanun hükümleri uyarınca düzenlenen Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nin 5. maddesinde, Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin, Yönetmelikte sayılan faaliyetleri yapabilmeleri için Bakanlıktan yetki belgesi alınması zorunluluğu getirilmiş; yetki belgesi türlerinin belirlendiği 6. maddesinde, A1 yetki belgesinin, ticari amaçla otomobille yurtiçi tarifesiz yolcu taşımacılığı yapacaklara verileceği düzenlenmiş, tarifesiz yolcu taşımacılığı ise, bunun düzensiz ve grup yolcu taşımalarını ifade ettiği, yani önceden belirlenmiş bir taşıma hattı ve taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesine uymayan, düğün, cenaze, gezi, toplantı, tören ve benzeri gibi türlerden yapılan seyahatleri kapsadığı açık olup, dolayısıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğünce verilmiş bulunan ''A1 yetki belgesinin'' ,''yurt içi tarifesiz ticari yolcu taşımacılığı yapmak üzere'' verildiği, yalnızca A1 yetki belgesi ile ilgili belediyeden izin alınmaksızın belediye sınırları içinde yolcu taşımacılığı yapılması olanaklı değildir.

Erzurum Bölge İdare Mahkemesi ERZURUM. 3. İDARİ DAVA DAİRESİ  18.03.2022 T. 2021/1513 E. 2022/696 K.

Olayda, uyuşmazlığa konu aracın, tescil belgesinde kullanım amacının 'ticari' olduğu, yurt içi ticari yolcu taşımacılığı yetkisi veren B2 yetki belgesi eki taşıt belgesine kayıtlı olduğu ve taşıt kartı bulunduğu görülmekle birlikte, yukarıda aktarılan yönetmelik hükmü gereğince yalnızca B2 yetki belgesi ile ilgili belediyeden izin alınmaksızın belediye sınırları içerisinde servis taşımacılığı yapılamayacağı sonucuna varılmaktadır.

Bu durumda; davacıya ait araçla, ilgili belediyeden izin alınmaksızın, B2 yetki belgesinin yönetmelikle belirlenen kapsamını aşarak şehiriçi ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığı hususu, tespit tutanağı ile sabit olduğundan, davacı adına kayıtlı .... plakalı aracın 2918 Sayılı Kanun'un Ek 2. maddesinin 3. fıkrası (a) bendi uyarınca 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmamıştır.