‹ Geri

ceza hukuku avukatına ulaşın

ÇOCUĞUN SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇU VE HUKUKİ SONUÇLARI

Giriş
Türk Ceza Kanunu (TCK) 231. maddesi, çocuğun soy bağını değiştirme suçunu düzenleyerek bu tür eylemleri ağır yaptırımlara bağlamıştır. Soy bağının değiştirilmesi, bireyin kimlik haklarını ihlal ettiği gibi toplumun hukuki düzenini de tehdit eden bir suç olarak kabul edilmektedir.

Bu yazıda, TCK 231. maddenin kapsamı, suçun unsurları ve Yargıtay 11. Ceza Dairesi’nin 2024 yılına ait bir kararının ışığında konu detaylı şekilde ele alınacaktır.

TCK 231. MADDE: ÇOCUĞUN SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇU

Kanuni Düzenleme:
TCK’nın 231. maddesi şu şekilde düzenlenmiştir:

“Bir çocuğun soy bağını değiştiren kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Bu madde, biyolojik ebeveynler ile çocuk arasındaki doğal bağın değiştirilmesine yönelik tüm eylemleri suç kapsamına alır.

Suçun Unsurları:

1. Fail: Suçun faili, çocuğun soy bağını değiştirmeye yönelik aktif eylemleri gerçekleştiren herhangi bir kişi olabilir. Bu kapsamda ebeveynler, sağlık çalışanları veya üçüncü kişiler fail olarak değerlendirilebilir.

2. Mağdur: Bu suçun asıl mağduru, soy bağı değiştirilen çocuk olup, dolaylı olarak biyolojik anne-baba da mağduriyet yaşamaktadır.

3. Maddi Unsur: Çocuğun soy bağını değiştirmek amacıyla yanıltıcı bilgi verilmesi, sahte belgeler düzenlenmesi gibi eylemler suçun maddi unsurunu oluşturur.

4. Manevi Unsur: Çocuğun soy bağını değiştirme suçu, kasten işlenebilen bir suçtur. Failin, bilerek ve isteyerek hareket etmesi gerekir.

ÇOCUĞUN SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇUNUN HUKUKİ SONUÇLARI

Soy bağını değiştirme fiili, yalnızca ceza hukuku kapsamında değerlendirilmez; aynı zamanda medeni hukuk açısından da çeşitli sonuçlar doğurur:

1. Ceza Hukuku Boyutu:
   Fail hakkında TCK 231. maddeye göre hapis cezası uygulanır. Suçun ağırlığı ve etkilerine bağlı olarak cezanın alt ve üst sınırları arasında karar verilir.

2. Medeni Hukuk Boyutu:
   Çocuğun gerçek soy bağını belirlemek amacıyla nüfus kayıtlarının düzeltilmesi davası açılabilir. Ayrıca, çocuğun menfaatlerinin korunması için velayet ve vesayet konularında da hukuki işlemler yapılabilir.

3. Toplumsal Boyut:
   Bu suç, toplumun güvenini ve adalet sistemine olan inancını zedeleyici niteliktedir. Kimlik ve soy bağının korunması, sosyal düzenin devamı için büyük önem taşır.

İLGİLİ YARGITAY KARARI

Aşağıda, Yargıtay 11. Ceza Dairesi’nin çocuğun soy bağını değiştirme suçuna ilişkin 06.02.2024 tarihli kararı tam metin olarak sunulmaktadır:

T.C. Yargıtay 11. Ceza Dairesi

Esas: 2021/2894
Karar: 2024/1060
Karar Tarihi: 06.02.2024

Sanık hakkında kurulan hükmün; karar tarihi itibarıyla 6723 sayılı Kanun’un 33 üncü maddesiyle değişik 5320 sayılı Kanun’un 8 inci maddesi gereği yürürlükte bulunan 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun (1412 sayılı Kanun) 305 inci maddesi gereği temyiz edilebilir olduğu, karar tarihinde yürürlükte bulunan 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 260 ıncı maddesinin birinci fıkrası gereği temyiz edenin hükmü temyize hak ve yetkisinin bulunduğu, 1412 sayılı Kanun’un 310 uncu maddesi gereği temyiz isteğinin süresinde olduğu, aynı Kanun’un 317 nci maddesi gereği temyiz isteğinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:

I. Hukuki Süreç

Temyizin kapsamına göre; ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin, 08.03.2016 tarihli ve 2015/313 Esas, 2016/261 Karar sayılı kararı ile sanık hakkında çocuğun soy bağını değiştirme suçundan, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (5237 sayılı Kanun) 231 inci maddesinin birinci fıkrası, 62 nci, 53 üncü ve 58 inci maddeleri uyarınca 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, hak yoksunluklarına, tekerrür hükümlerinin uygulanmasına ve 1 yıl denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verilmiştir.

II. Temyiz Sebepleri

Sanığın temyiz isteği, suçsuz olmasına rağmen ceza aldığına, dosyasının temyizen incelenmesine ilişkindir.

III. Olay ve Olgular

Sanık ...'in, temyiz dışı sanık ... ile resmen evli olduğu ve iki müşterek kız çocuklarının bulunduğu, Yeliz'in üçüncü kız çocuğuna hamile kaldığı, sanık ...'in, eşi Yeliz ile birlikte, ekonomik durumlarının iyi olmadığını da düşünerek yaşlanınca anne ve babasına bakar düşüncesiyle doğacak kız çocuğunu anne ve babasına evlatlık gibi vermeye karar verdiği...

IV. Gerekçe

1. 5237 sayılı Kanun'un 53 üncü maddesinin uygulanmasında Anayasa Mahkemesinin 08.10.2015 tarihli ve 2014/140 Esas, 2015/85 Karar sayılı iptal kararının infaz aşamasında gözetilmesi mümkün görülmüştür.

2. Yargılama sürecindeki işlemlerin usûl ve kanuna uygun olarak yapıldığı...

V. Karar

Gerekçe bölümünde (3) numaralı bentte açıklanan nedenle ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin, 08.03.2016 tarihli ve 2015/313 Esas, 2016/261 Karar sayılı kararına yönelik sanığın temyiz isteği yerinde görüldüğünden hükmün, 1412 sayılı Kanun’un 321 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA...
06.02.2024 tarihinde karar verildi.