‹ Geri

sıfır araç ayıptan kaynaklanan davalar için avukata ulaşın

Boya Çatlaması/ Vernik Atması/Boya Atma/ BOYA AYIBI Nedenleriyle Sıfır Aracın Misliyle Değişimi Gerekir

T.C. Yargıtay 3.HUKUK DAİRESİ Esas:2023-879 Karar:2023-2672 Karar Tarihi:12.10.2023

YARGITAY KARARI

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki ayıplı mal davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalılar vekilinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili, davacının 11.04.2017 tarihinde hususi kullanımı amacıyla ... ... Finansman AŞ'nin yetkili bayisi olan davalı ... Otomotiv Ltd. Şti.'den ... plakalı sıfır kilometre 2016 model beyaz renkli ... ... marka aracı satın aldığını, aracın son zamanlarında belirli bölgelerde yoğun olarak tavan ve motor kaputu üzerinde boyaların çatlayarak dökülmeye başladığını, bunun üzerine aracın 28.03.2019 tarihinde yetkili servise götürüldüğünü, araçtaki imalat hatası nedeniyle aracın yenisiyle değiştirilmesini talep ettiğini, yetkili serviste yapılan muayene neticesinde aracın tamamen motor kaput üzerindeki boyaların dökülmeye başladığının tespit edildiğini, araçtaki ayıbın gizli ayıp olduğunu ileri sürerek aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmesini istemiştir.

II. CEVAP

Davalı ... Otomotiv Ltd. Şti. vekili; dava konusu araçta gizli ayıp olmadığını, aracın satış tarihinden 4 yıl sonra hasarlı olduğunun belirtilmesinin araçta gizli ayıp olmadığını gösterdiğini, aracın kilometresi ve yaşı dikkate alındığında boyasında dış etkenlerden kaynaklı sorunların olabileceğini, ayrıca araçta meydana geldiği iddia edilen ayıbın aracın değiştirilmesini gerektirecek nitelikte olmadığını, ayıp oranında bedel indirimi ve ücretsiz onarım isteme yönünde diğer seçimlik hakların değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.

Davalı ... Finansman A.Ş. vekili; dava konusu talebin 2 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu ve zamanaşımı süresi dolduktan sonra davanın açıldığını, müvekilinin kredi sağlayan kurum olduğunu, bu nedenle 6502 sayılı TKHK'nın 11 inci maddesi gereğince müvekiline husumet yöneltilemeyeceğini, diğer davalı ... Otomotiv Ltd. Şti.'nin müvekkilinin bayisi olmadığını, iddia edilen ayıbın aracın değiştirilmesini gerektirecek ölçüde olmadığını, tüketicinin ücretsiz onarım ve bedel indirimi seçimlik haklarını kullanabileceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ... ... Finansman AŞ'nin ithalatçı firma olduğu, diğer davalı ... Otomotiv Ltd. Şti.'nin satıcı firma olduğu, araç üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesine göre araçtaki vernik atması ve boya kusurlarının üretim kaynaklı gizli ayıplar olduğu, aracın davacıya sıfır kilometre olarak satıldığı ve davacının sıfır kilometre araç satın almaktan beklediği faydanın herhangi bir sorunla karşılaşmadan aracını kullanabilmek ve ihtiyaçlarını karşılayabilmek olduğu, bu hali ile davacının araçtan beklediği faydayı sağlamasının mümkün olmadığı, ayıplı mal niteliğinde olan araç için davacı tüketicinin misli ile değişimini talep etme hakkının bulunduğu, davacının aracı kullanırken davalıların da ödenen satış bedelini kullandığı, bu nedenle yararlanmanın tespiti ve iadesi ile bedelin tenzili talepleri yönünden herhangi bir indirim yapılamayacağı gerekçesiyle, davanın kabulüne, 10.04.2017 tarih ve... nolu fatura ile satılan ... ... 1.4 ... 150 hp...marka model aracın aynı marka model ve aynı özellikteki ayıpsız misli ile değiştirilmesine, dava konusu aracın takyidatlarından ari olarak davalılara iadesine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili ayrı ayrı istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı ... ... Finansman AŞ vekili; müvekilinin 6361 sayılı Kanun kapsamında faaliyet gösteren finansman şirketi olduğunu, gerçek ve tüzel kişilere satış yapılan araçlara ilişkin taşıt kredisi kullandırmaktan başka bir faaliyetinin bulunmadığını, müvekkilinin ithalatçı sıfatı bulunmaması nedeniyle müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, kredi sağlayan müvekili şirketin dava konusunun aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi olan davaya taraf olmasının mümkün olmadığını, dava konusu araca ilişkin kullanılan kredinin 2019 yılında kapatıldığını, davacı ile müvekili şirket arasındaki hukuki ilişkinin sonlandığını, dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar veren yerel mahkemenin kredi tutarının satıcı tarafından müvekili şirkete iadesinin gerekip gerekmediği hususunda bir karar vermediğini belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.

Davalı ... Otomotiv Ltd. Şti. vekili; araçta meydana gelen hasarın kullanıcı hatasından kaynaklanma ihtimalinin bulunduğunu, taş, çakıl gibi maddelerin aracın dış katmanına zarar vermesi ile birlikte, kuş pisliği ve benzeri gibi nedenlerin vernik atmasına neden olabileceğini, aracın 4 yıl boyunca kullanıldığını ve kilometre yaptığını, bu nedenle araçta herhangi bir gizli ayıbın bulunmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporuna itibar edilmeyeceğini, müvekili tarafından yapılan itirazların mahkemece değerlendirmeye alınmadığını, dava konusu aracın teknik bir arıza vermediğini, aracın boyanması ile birlikte ikinci el olarak satılması durumunda değer kaybı oluşacağı konusunda herhangi bir inceleme yapılmadığını, ön inceleme duruşmasında dosyanın karara çıkarıldığını belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı ile davalı şirket arasında 10.07.2017 tarihinde 217031926 numaralı ... Kredi Sözleşmesi imzalandığı, şirket tarafından davacıya yalnızca kredi kullandırılmış olduğu, araç satışına ilişkin olarak bu davalı ile davacı arasında herhangi bir akdi ilişki bulunmadığı, eldeki davada kullandırılan krediden kaynaklı bir uyuşmazlığın söz konusu olmadığı, dava konusu uyuşmazlığa uygulanması gereken 6502 sayılı TKHK'nda ise imalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı ve kredi veren ayıplı mal ve seçimlik haklardan müteselsil sorumluluğu yerine satıcı, üretici ve ithalatçının ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirme haklarının ifasından müteselsilen sorumluluğu düzenlendiği, davalının bu sıfatları taşımadığı anlaşılmakla davalı ... ... Finansman A.Ş.'ye husumet yöneltilemeyeceği kabul edilerek davalı hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken aksi değerlendirme ile kabulüne karar verilmesinde isabet bulunmadığı, dava konusu araç bedeli ile ayıp nedeniyle doğan değer kaybı miktarı, davacının dava konusu araca ilişkin faydalanma süresi, ayıbın aracın güvenli kullanımını engelleyecek nitelikte olmayışı dikkate alındığında, davacının seçimlik haklarından ayıpsız misli ile değişim ya da bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme hakkını kullanmasının 4721 sayılı TMK’nın 2 ve 6098 sayılı TBK’nın 227/4 maddeleri gözetilerek hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olduğu bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, aracın alış tarihindeki ayıpsız fiyatı ile ayıplı fiyatı arasındaki fiyat farkının 19.821,00 TL olduğu buna göre, davacının dava konusu araca ilişkin faydalanma süresi, üç yıla yakın sorunsuz şekilde kullanımdan sonra ayıbın ortaya çıkmış olması, boya soyulması ve dökülmesinin motor kaputu üzerinde görülmesi, ayıbın aracın kullanımını engelleyecek nitelikte olmayışı hep birlikte gözetildiğinde, yukarıda belirtilen Yargıtay uygulamasında kabul gören hakkaniyet ve orantılılık ilkeleri uyarınca, mahkemece çoğun içinde azın da bulunduğu belirtilmek suretiyle aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin reddi ile 19.821,00 TL değer kaybı şeklinde oluşan maddi zararın tazminine ve davanın bu şekilde kabulüne dair karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile ayıpsız misliyle değişim kararı verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davacı tarafından davalı ... ... Finansman AŞ. aleyhine açılmış bulunan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davacının davalı ... Otomotiv .... İnş. Nak. Gıda İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden açtığı davanın kabulü ile 19.821,00 TL'nin dava tarihi olan 11.06.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Otomotiv .... İnş. Nak. Gıda İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.'den alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili, alınan bilirkişi raporlarında araçtaki boya kusurunun gizli ayıp niteliğinde olduğunun tespit edildiğini, yasaya göre seçimlik haklarının bulunduğunu ve ayıpsız misli ile değişim seçimlik hakkını kullanmak istediklerini, Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın hakkaniyete aykırı olduğunu, yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında da araçtaki boya ayıbının söz konusu olduğu durumlarda tüketicinin ayıpsız misli ile değişim talep edebileceğinin vurgulandığını, bu şekliyle davacının ayıplı aracı kullanmaya zorlanamayacağını ayrıca diğer davalı için husumetten red kararı verilmesinin hatalı olduğunu, davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, ayıp iddiasına dayalı misli ile değişim istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. Dava konusu aracın satış tarihi itibariyle dava konusu olayda uygulanması gereken 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un (6502 sayılı Kanun) 8 inci maddesine göre; \"Ayıplı mal, tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan maldır.\"

\"Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan; satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan; muadili olan malların kullanım amacını karşılamayan, tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar da ayıplı olarak kabul edilir.\"

2. 6502 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesine göre; \"Satıcı, malı satış sözleşmesine uygun olarak tüketiciye teslim etmekle yükümlüdür.\"

3. 6502 sayılı Kanun'un 11/2 ve 3 üncü fıkrasında; “ Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz.

Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.”

3. Değerlendirme

1.Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillere somut olayın özelliğine ve özellikle anılan davalı ... Finansman A.Ş.'nin davacı ile 10.07.2017 tarih 217031926 ... kredi sözleşmesinin dava konusu otomobilin diğer davalıdan satın alınmasına münhasıran akdedildiği satım sözleşmesinin finansmanı için kredi verdiği bu nedenle bu iki sözleşmenin objektif açıdan ekonomik birlik oluşturmakla bağlı kredi olup 6502 sayılı Kanun'un 30/4 üncü maddesi uyarınca bağlı kredilerde mal ve hizmet hiç ya da gereği gibi teslim veya ifa edilmez ise bağlı kredi veren satış sözleşmesinden dönme veya bedelden indirim hakkının kullanılması halinde satıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olup, davada davacının talebinin satılanın ayıpsız bir misli ile değişimine ilişkin olmakla, sayılı imalatçı veya ithal eden olmadığının anlaşılmasına göre davacının davalı ... ... Finansman A.Ş. hakkındaki davanın husumetten reddine dair verilen karara ilişkin temyiz itirazlarının reddi gerekmektedir.

2. Alınan ek bilirkişi raporunda; araç üzerinde yapılan incelemeler sonucu hazırlanan 12.10.2020 tarihli bilirkişi raporunda, araçta ilave boya ve fiziki hasarın olmadığının tespit edilmesi, aracın kaporta aksamında değişen herhangi bir parçanın olmadığının tespiti ile 15-20 noktada yapılan boya kalınlık analizleri değerlendirildiğinde dava konusu aracın kaporta boyası üzerinde motor kaputunda iki ayrı noktada araç tavanında bir noktada olmak üzere üç ayrı noktada saptanan vernik atması / boya soyulmasının aracın üretimi sırasında kullanılmış olan boya ve cilanın uyumsuzluğundan kaynaklanabileceğinin belirtildiği, bu inceleme sonucunda kaputtaki vernik atması / boya soyulmasının aynı sebeple olduğu, şeffaf koruyucu film folyosunun kaldırılmasının vernik atması / boya soyulmasında etkisinin bulunmadığının değerlendirildiği, bilirkişi heyetinin de değerlendirmeye katıldığı, ayrıca, dava konusu araçta tespit edilen vernik atması / boya soyulmasının üretim kaynaklı olduğu ve üretim sırasında ayıplı malzeme kullanımı ve işlemi ile aracın zamanla kullanımı ile ortaya çıkabilecek ve araç satın alınırken fark edilmesinin mümkün olmadığı yani gizli ayıp olarak tespit edildiği, aracın kaporta üzerinde bulunan örtücü boyanın bütünlüğü kaportanın değişik parçalarında bozulduğu, araç boyasının vernik katmanının bozulmasının üretim hatasından kaynaklandığı vernik bozulması vernik katmanında kullanılan kimyasal maddelerin (sertleştirici, inceltici vs.) oranlarının istenilen düzeyde sağlanamamasından kaynaklanabilmekte olduğu tespiti yer almaktadır.

Alınan bilirkişi raporlarında dava konusu araçta imalattan kaynaklı boya ayıbı olduğu tartışmasızdır. Ayıbın önemi, aracın ayıpsız değeri, hakkaniyet ilkeleri gözetildiğinde davacı tüketicinin aracı mevcut ayıpları ile kabul etmeye zorlanamayacağı açıktır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun kapsamında davacının ayıpsız misli ile değişim hakkını seçtiği anlaşıldığına göre ve davacının bu talebi kabul edilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı şekilde yazılı gerekçelerle aracın ayıpsız değeri ile ayıplı değeri arasındaki farkın davalı satıcıdan tahsiline karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

1.Davacının sair temyiz itirazlarının reddine,

2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Kararı temyiz eden davacı taraf harçtan muaf olduğundan peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine,

Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

12.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.