‹ Back

sıfır araç değişim davası avukatına ulaşmak için tıklayın

Sıfır Araçlarda Ortaya Çıkan Ayıplar Nedeniyle İade ve Ayıpsız Misliyle Değişim Hakkı

Aracın Misliyle Değişiminde Genel Tablo

Türkiye’de sıfır kilometre bir aracın satın alınması, genellikle kaliteli ve sorunsuz bir ürün beklentisini beraberinde getirir. Ancak, zaman zaman tüketiciler sıfır kilometre aracın kullanımı sırasında beklenmedik ayıplarla karşılaşmaktadır. Bu durum son zamanlarda medyaya da sıkça yansımakta ve motorlu taşıt üreticileri, bayileri, ithalatçıları maalesef hukuka uygun davranmayarak tüketicilerin kanuni haklarını teslim etmemektedir!

Maalesef çoğu durumda ihtarnameler gönderilmekte, zorunlu arabuluculuk yoluna başvuru yapılsa da tüketicilerin hakları verilmemektedir. Bu durumda, Türk Tüketici Hukuku’na göre tüketicilerin yasal haklarının alınması için dava açılması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.

Ayıplı Araç Kavramı Nedir? Misliyle Değişim Hakkı Verilebilecek Arızalar Nelerdir?

Ayıplı mal, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da, “sözleşmede kararlaştırılan veya beklenen niteliklere uygun olmayan, tüketicinin makul beklentilerini karşılamayan mal” olarak tanımlanmıştır. Sıfır kilometre bir aracın ayıplı olarak değerlendirilmesi için şu durumlar söz konusu olabilir:

1. Motor arızası: Aracın motorunda çalışma problemleri veya performans kaybı.

2. Elektrik sistemi sorunları: Araçta yer alan elektrikli donanımın çalışmaması.

3. Fren veya direksiyon sistemi arızaları: Güvenlik açısından hayati öneme sahip sistemlerin hatalı çalışması.

4. Kaporta ve boya kusurları: Aracın dış yüzeyinde beklenmedik kusurlar.

5. Tırnak izleri veya fabrikasyon kusurlar: Araçta kullanılmamış olmasına rağmen, montaj hataları.

6. Diğer değişim nedenlerinden bahsetmek gerekirse; aracın rüzgar sesini içeriye alması, aracın yalıtımının kötü olması, içeriye hava alması, ıslık sesinin çıkması, aracın EGR arızası vermesi, hava yastığı arızası vermesi, hava yastığı göstergesinin sürekli ikaz vermesi, aracın yokuş çıkarken güçten düşmesi, aracın hızlanmaması, araçta arıza ışık lambası yanması, şerit takip arızasının bulunması, çarpışma önleme sisteminin çalışmaması, arıza kodlarını mevcut olması, PCS arızası olması, yağ seviyesi kontrol edin uyarısı, motor yağı tüketiminin yüksek olması, yağ eksiltme problemi olması, motor rektefiyesi yapılmak zorunda olunması, beyin arızası vermesi, aracın boya atma sorunu olması, boya çatlama sorunu olması, boya dalgalanması olması, aracın sağa doğru çekmesi, aracın sola doğru çekmesi, aracın vites geçişlerinde sorun yapması, şanzıman arızası vermesi,  vites geçişlerinde zorlanma, yağ kaçırma, çarpma riski algılama arızası, otomatik hız sabitleyici arızası, frenleme sistemi arızası, düşük hava kontrolü arızası, otomatik vitesin çalışmaması, klimanın çalışmaması, tavan boyasının atması, şanzıman robotunun arıza vermesi, göçük sorunu olması, yokuşlarda stop etme, göstergelerin sıfırlanması, aracın hararet yapması, motorun yanması, start stop sisteminin arızalanması, vernik sorunu olması, yazılımsal hatalar, güncelleme hataları, cam tavanın çalışmaması, emniyet kemeri ikazı vermesi, yazılım güncellemesinin hatalı olması, tuş takımının arıza yapması, tuş takımının aşırı ısınması, soğutma suyu arızası vermesi, ön gösterge panelinde ısınma, aracın termometresinin hatalı olması, debriyaj kiti arızası.

7. Unutulmamalıdır ki, misliyle değişim sebepleri yukarıda sayılan ayıplarla sınırlı değildir. Bu davalar canlı ve gelişen bir dava alanı olup, teknolojik gelişmelerle berbaer sürekli olarak yeni ayıplar ortaya çıkmaktadır. Özellikle elektrikli arabaların yaygınlaşması ve araçlarda elektrik aksamının daha çok kullanılması arızaların daha sık yaşanmasına neden olmaktadır. Bu nedenle yaşadığınız arıza nedeniyle misliyle değişim hakkınızı alabilmek için Maya Avukatlık Bürosu ile iletişime geçmekten çekinmeyin.

Ayıplı Araçla Karşılaşıldığında Ne Yapılmalı? Tüketicinin seçimlik hakları nelerdir?

Tüketiciler öncelikle ayıptan kaynaklanan haklarının neler olduğunu bilmesi gerekmektedir. Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici;

a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, (aracı geri verip ücreti iade alma)

b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, (aracı kullanmaya devam edip, ayıp nedeniyle tazminat talep etme)

c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, (onarım hakkı)

ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. (aracın ayıpsız misliyle değişimi hakkı. Eğer mümkün olmazsa, sıfır araçlar aracın mislinin (yani listesi fiyatı üzerinden) güncel rayiç değeri de alınabilir)

Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.

Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. (Aracı ikinci el olarak başkasından almış olsanız da aracın üreticisi veyahut ithalatçısı misliyle değişim ve onarım hakkı yönüyle sorumluluğu devam etmektedir.)

Ayıpsız Misliyle Değişim Talebinde Süre ve Zamanaşımı Ne Kadardır?

Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birinin seçilmesi durumunda bu talebin satıcıya, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iş günü içinde yerine getirilmesi yasal zorunluluktur.

Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir. Yani, araçtan ötürü kullanılan seçimlik hak dışında araçtan ötürü bir zarar doğmuşsa bu zarar da aynı muhataptan talep edilebilir.

Dikkat! Ayıplı maldan kaynaklanan davalarda iki yıllık zamanaşımı bulunmaktadır.

Zamanaşımı Mutlak Mıdır? İstisnası Var Mıdır?

Ancak ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz.

Misliyle Değişim Hakkı Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?

1. Ayıp tespit edildiği anda satıcıya başvurulmalı: Tüketici, satıcıya ayıp bildirimi yaparak talebini iletmelidir. Bu bildirim yazılı olarak yapılmalı ve ispatlanabilir olmalıdır.

2. Servis raporları alınmalı: Arızayı tespit etmek için yetkili servisten rapor alınması önemlidir.

3. Kanuni hakları talep etmek: Tüketici, ayıplı araç için değişim, misliyle değişim, tamirat veya iade talep edebilir. Bunların öncelikle satıcı, üretici veyahut ithalatçıdan talep edilmesi gerekmektedir.

Misliyle Değişim Talebi Kabul Edilemezse Ne Olacak?

Tüketici mahkemesinde misliyle değişim talebiyle birlikte terditli olarak (seçenekli olarak) eğer değişim talebi kabul edilmezse onarım hakkının ve/veya ayıp oranında bedelde indirim talebinde bulunulabilir. Uygulamada da genellikle bu dava tüm talepleri içerecek şekilde terditli olarak açılmaktadır. Bu nedenle açılan davada eğer araçtaki ayıp misliyle değişim gerektiren bir ayıp olarak değerlendirilmezse bu durumda ayıp oranında bedelde indirim yönüyle tazminat ödenmesine karar verilecektir. Her ihtimalde de tüketici olarak sizin aleyhinize bir durum ortaya çıkmamış olacaktır.

Onarım Hakkını Kullanmak Zorunda Mıyım?

Ücretsiz onarım hakkı tüketicilere verilmiş bir hak olup, yükümlülük değildir. Bu nedenle tüketici aracı onarıma teslim etmek zorunda değildir. Aracın garanti süresi içerisinde olup olmadığının da bir önemi bulunmamaktadır. Tüketici olarak haklarınız kanunen koruma altına alınmış olup, dava açmayı planladığını satıcıya, servise, ithalatçıya, üreticiye vb. aracınızı teslim etmek zorunda değilsiniz.

Onarım Hakkının Kullanılması Misliyle Değişim Hakkını Engeller Mi?

Eğer tüketici olarak onarım hakkından faydalanarak arazı onarım sağlanması durumunda diğer seçimlik haklarınızı kullanamazsınız.

Ancak eğer araç garanti süresi içerisinde tekrar arızalanırsa, tamiri için gereken yasal azami sürede (genel olarak 45 iş günü) onarım yapılamazsa veya ilgili servis tarafından aracın tamirin yapılamayacağı beyan edilirse bu durumda diğer seçimlik haklar kullanılabilecektir.

Hukuki Yollar ve Tüketici Mahkemesi Davaları

Tüketici, yukarıdaki haklarından birinin satıcı veya yetkili servis tarafından yerine getirilmemesi durumunda tüketici mahkemesine dava açabilir.

1. Değişim ve Misliyle Değişim Davası: Araç ayıbının giderilmesi veya yenisiyle değiştirilmesi için açılan davalardır.

2. İade Davası: Araç bedelinin iadesini talep eden davalar.

3. Tazminat Davası: Ayıplı araçtan kaynaklanan zararlar için maddi ve manevi tazminat talep edilen davalar.

4. Ekspertiz ve Rapor Talepli (Delil Tespiti) Davaları: Ayıplılığın teknik olarak belirlenmesi ve değerlendirilmesi için ekspertiz raporu talebi.

Tüketici Mahkemesinin Misliyle Değişim Mahkeme Kararı

 

Sonuç ve Tavsiyeler

Ayıplı araç durumlarında tüketicilerin haklarını bilmeleri ve yasal süreçlere hakim olmaları, etkin bir çözümün anahtardır. Bu tür durumlarla karşılaşıldığında, hukuki destek almak ve profesyonel bir avukata başvurmak, hem zaman hem de maddi kayıpların önüne geçecektir. Tüketiciler, yasal haklarını ararken belgelerin ve iletişimlerin düzenli bir şekilde kayıt altında olmasına dikkat etmelidir.