‹ GERİ

AİHM (AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ) BAŞVURUSU AVUKATI

 

AİHM (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi başvuru formuna ulaşmak için tıklayın)

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Strazburg şehrinde bulunmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) hukuku konusunda uzman olan Av. Abdullah GÜRSU aynı zamanda uluslararası hukuk alanında doktora çalışması yapmaktadır. Ayrıca, Av. Abdullah GÜRSU AİHM ve içtihatları ile ilgili düzenlenen çok sayıda seminere/konferansa katılmıştır.

Maya Avukatlık Bürosu olarak ve Av. Abdullah Gürsu tarafından AİHM nezdinde çok sayıda bireysel başvuruda bulunulmuştur.

AİHM başvurusu yapılırken kabul edilebilirlik kriterlerinin sağlanması çok önem arz etmektedir. Zira başvuruların çoğunluğu öninceleme aşamasında reddedilmektedir. 

AİHS 4 Kasım 1950 tarihinde Avrupa Konseyi kapsamında kabul edilmiş ve 3 Eylül 1953 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Üye devletlerin AİHS’ne uymalarını güvence altına almak amacıyla bir denetim mekanizması oluşturulmuş ve bu bağlamda AİHM 1959 yılında kurulmuştur. 1960 yılında ilk kararını (Lawless-İrlanda, n° 332/57 ve 14 Kasım 1960 tarihli karar) veren AİHM, tüm Avrupa Konseyi’ne üye olan devletlerin fiillerinin ve ihmallerinin AİHS’ne uygunluk denetimini yapmaktadır.

AİHS ile güvence altına alınan bir hakkın veya özgürlüğünün ihlal edildiğini iddia eden herkes, Avrupa Konseyi üyesi bir devlet veya devletler topluluğu aleyhine AİHM’ne bireysel başvuru yapabilmektedir. Kendisine gelen başvuru dilekçelerinde, AİHM ilk olarak yapılan başvuruların İçtüzüğün 47. maddesinde belirtilen şekil şartlarını yerine getirip getirmediğini inceler. Şekil kurallarının yerine getirilmemesi halinde, başvuru idari yönden reddedilir ve başvuru yapılmamış sayılır. Yapılan başvuru 4 aylık süreyi durdurmadığından dolayı, bu ret kararından sonra yapılacak ikinci başvurunun 4 aylık süre içinde yapılması gerekmektedir. Bu süre dışında yapılan başvurular da reddedilmektedir. Dolayısıyla, doğru ve eksiksiz bir başvuru yapmak çok büyük önem arz etmektedir ve hakkınızın kaybolmasına engel olmaktadır.

AİHM, ikinci olarak başvuruların 34. ve 35. maddelerde düzenlenmiş olan kriterlere göre kabul edilebilir olup olmadığını belirlemektedir. Başvuru dilekçesi kabul edilebilir bulunur ise Mahkeme son olarak, AİHS kapsamında korunan hak ve hürriyetlerin söz konusu devlet tarafından ihlal edilip edilmediğini araştırmaktadır.

Kabul edilebilirlik incelemesi için AİHM aşağıdaki kıstasların başvuruda bulunup bulunmadığını teyit etmektedir:

• AİHS ve ekli Protokolleri tarafından garanti altına alınmış bir hak veya özgürlüğün bulunması (mahkemenin rationae materiae yetkisi);

• Sözleşmenin ihlalinin söz konusu devletin sınırları içinde veya o devletin “etkin kontrolünün” bulunduğu bölgede gerçekleşmiş olması (mahkemenin rationae loci yetkisi);

• Sözleşmeci devletin iddia edilen ihlal dolayısıyla sorumlu tutulabilmesi (mahkemenin rationa personae yetkisi);

• Başvurunun başka bir uluslararası organa sunulup sunulmadığı;

• Başvurucunun mağdur sıfatının olması;

• Başvurucunun uygun ve yeterli tüm iç hukuk yollarını usulüne uygun olarak tüketmesi;

• Başvurunun genel olarak kesinleşmiş son iç hukuk yolu kararından başlayacak şekilde, 6 ay içinde AİHM’ne sunulması;

• Başvurucunun “önemli bir zararının” olması.

Yukarıdaki kriterlere uygun olan başvurucular davalı devlete tebliğ edilir ve başvuru ile ilgili davalı devletin savunmaları alınır. AİHM, tarafların beyanlarını aldıktan sonra Sözleşmenin ihlal edilip edilmediğine karar verir. Mahkeme Sözleşmenin ihlal edildiği kanaatine varır ise AİHS’nin 41. maddesi bağlamında başvurucuya tazminat verilmesine hükmeder.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek Protokolleri ile garanti altına alınan hak ve özgürlükler aşağıdaki gibidir:

Madde 2: yaşam hakkı

Madde 3: işkence ve insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele yasağı

Madde 4: kölelik ve zorla çalıştırma yasağı

Madde 5: özgürlük ve güvenlik hakkı

Madde 6: adil yargılanma hakkı

Madde 7: cezaların kanuniliği ve ceza hükümlerinin geriye yürümesi yasağı

Madde 8: özel ve aile hayatına saygı hakkı

Madde 9: düşünce, vicdan ve din özgürlüğü

Madde 10: ifade özgürlüğü

Madde 11: toplantı ve dernek kurma özgürlüğü

Madde 12: evlenme hakkı

Madde 13: etkili başvuru hakkı

Madde 14: ayrımcılık yasağı

Sözleşmeye ek protokoller

1 no’lu protokol: mülkiyetin korunması hakkı, eğitim hakkı, serbest seçim hakkı;

4 no’lu protokol: borçtan dolayı özgürlüğünden yoksun bırakılma yasağı, serbest dolaşım özgürlüğü, vatandaşların sınır dışı edilmeleri yasağı, yabancıların topluca sınır dışı edilmeleri yasağı;

7 no’lu protokol: yabancıların sınır dışı edilmelerine ilişkin güvenceler, cezai konularda iki dereceli yargılanma hakkı, adli hata halinde tazminat hakkı, aynı suçtan iki kez yargılanmama ve cezalandırılmama hakkı, eşler arasında eşitlik;

12 no’lu protokol: ayrımcılığın genel olarak yasaklanması;

Av. Abdullah Gürsu müvekkillerine danışmanlık hizmetini sunmanın yanında, AİHM önündeki başvurularda kendilerini temsil etmekte ve haklarını savunmaktadır.

AİHM (AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ) BAŞVURUSU AVUKATINA ULAŞIN