‹ GERİ

TANIMA VE TENFİZ DAVASI AVUKATINA ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ

T.C. Yargıtay 2.HUKUK DAİRESİ Esas:2024-51 Karar:2024-2254 Karar Tarihi:01.04.2024

(6100 S. K. m. 353, 369, 370, 371) (5718 S. K. m. 4, 14, 54, 55, 58)

Dava ve Karar: Taraflar arasındaki davacı tarafından açılan tanıma ve tenfiz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı erkek vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; İran 287. Aile Mahkemesi Şehit Bahonar adliyesi Tahran Mahkemesinde yapılan yargılama temyiz sonrası kesinleştiğini, tarafların mahkeme kararı ile boşanmalarına ve davacı tarafından vermesi gereken paraların ödenmesi ve nafakaya ilişkin karar verdiğini, davalı Tarafca hali hazırda iranda boşanma ve fer'îlerine ilişkin dava devam ederken Türkiye'de Antalya 8. Aile Mahkemesinde 2020/708 Esas numarasında açmış olduğunu, o davada derdestlik itirazı üzerine mahkemece İran Mahkeme kararın tanıma tenfiz davası açılması yönünde bir aylık süre verildiğini ileri sürerek 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un ( 5718 sayılı Kanun) gereğince İran 287. Aile Mahkemesi Şehit Bahonar adliyesi Tahran Mahkemesinde yapılan yargılama temyiz sonrası kesinleşen ilamının tanınarak tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP

Davalı kadına vekili cevap ve ikinci cevap dilekçesinde özetle erkeğin ibraz ettiği ... numaralı evrak olan “Kesinlik Belgesi” başlıklı yazı incelendiğinde \"İlgili Notere Boşanma Bildirimi\" olarak cümleye başlandığını ve bu evrak davacının Noter huzurunda boşanması için hazırlandığı ... numaralı evrak olan “Kesinlik Belgesi” konulu evrakta da \"Boşanma Noterine\" hitaben cümleye başlandığının görüleceğini, “Yargıtay 47. Şube başlıklı Dava No: ... Dosya No: ... Arşiv No: 0001264 numaralı evrak” içeriğinde \"Kadına ait bir şey yoktur.\", \"... 19/04/2021 tarih ve ... dosya numarası ile eşe(erkeğe), boşanması için aşağıdaki şekilde hak tanır. kadın, kadınlık görevini yapmamış onun için de yukarıdaki miktar ona ödenmemeli...” şeklinde devam ettiğini, İran'da \"karısının kendisini terk edip, Türkiye'ye kaçtığından ve kadınlık yükümlülüklerini yerine getirmediğinden\" bahisle tek taraflı olarak talak usulü yoluyla boşanma davası açıldığı ve erkeğin talebi doğrultusunda davacıya açmış olduğu tek taraflı boşanma davası neticesinde \"BOŞANMA İZİN BELGESİ\" verildiğinin anlaşılacağını, İran’da talak usulü ile boşanma girişimlerinde bulunmuşsa da bu usulle verilen kararın açıkça Türk kamu düzenine açıkça aykırı olduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların İran 287. Aile Mahkemesi Şehit Bahonar adliyesi Tahran Mahkemesinin ... nolu 31.12.2019 tarihli kararı dosya arasına alındığı ve boşanma kararının incelenmesinde kadına eve dönmesi için ihtar çekildiği, ihtarda kadına erkek eşin ikamet ettiği evine dönmesinin zorunlu kılındığı, kadının bu ihtara uymadığı, bu nedenle erkeğe tek taraflı boşanma hakkının verildiği, bu belgede \" ..Bu nedenle Medeni Kanunun 1133. Maddesine ve genel dini kurallara istinaden erkek eşin talebi ve muvafakati üzerine boşanmak için mahkeme tarafların uzlaşmalarının imkansızlığını onaylayarak ilan eder. Taraflar boşanma kararlarını uygulamak için resmi boşanma dairelerinden birisine başvurarak dini olarak boşanmalarını uyguladıktan sonra resmi olarak boşanmanın kaydedilmesini gerçekleştirirler...\" hükümlerinin bulunduğu, dosyaya sunulan belgelere göre, mahkeme kararı uyarınca erkek tarafından notere başvurulması üzerine noter tarafından boşanma belgesi düzenlendiği ,yabancı mahkemece tarafların boşanmalarına karar verilmediği, erkeğe üç ay süreyle geçerli olmak üzere notere başvurmak için boşanma yetkisi verildiği, davacı erkeğin notere başvurduğu ve noter tarafından boşanma belgesi düzenlendiği, bu durumda ortada yabancı mahkemece verilmiş bir boşanma kararı bulunmadığı; tarafların boşanmalarına, yabancı mahkemece karar verilmeyip üç ay süreyle geçerli olmak üzere, erkeğe notere başvurmak suretiyle tek taraflı irade beyanıyla boşanma yetkisinin verilerek kadının iradesinin yok sayılması niteliğindeki karar, Türk kamu düzenine açıkça aykırılık teşkil ettiği gerekçesi ile 5718 sayılı Kanun’un 54 üncü maddesi uyarınca davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece verilmiş bir boşanma hükmünün olduğunu, İran devleti ile ikili anlaşma bulunduğunu, kadına ödenmesi gereken nafaka ve mal rejimi tasfiyesi nedeniyle belirlenen miktarın icraya konulması ile ödendiğini, haksız ve kötü niyetli olarak davaya karşı çıktığını ileri sürerek kararın tümü yönünden kaldırılmasına yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, usul ve yasaya uygun gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin birinci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; istinaf başvuru dilekçesini tekrarlamakla birlikte, boşanma hükmünün mahkeme tarafından verildiğini, hükmedilen tüm fer'îleri de ödediğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının tümü yönünden bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, tanınması talep edilen kararın bir mahkeme kararı olup olmadığı ile uygulanan hükmün açıkça kamu düzenine aykırılık teşkil edip etmediği, ret kararının yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

5718 sayılı Kanun’un 4 üncü, 14 üncü, 54 üncü, 55 inci ve 58 inci maddeleri. 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi ile 371 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

01.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.